Ubytek w zębie to oznaka, że należy zgłosić się do stomatologa – zastosuje on odpowiednie leczenie, które będzie polegało przede wszystkim na wypełnieniu ubytku za pomocą specjalnego preparatu, np. amalgamatu. Co to za środek i co trzeba o nim wiedzieć?

Wypełnienia amalgamatowe – czy są szkodliwe?

Właściwie wypełnienie zęba amalgamatem to już zdecydowany przeżytek, ale wciąż wiele osób posiada w jamie ustnej plombę o charakterystycznym srebrnym kolorze. Mimo że w większości krajów takie wypełnienia są już dawno zakazane, np. w Skandynawii czy Japonii, to w Polsce, co prawda rzadko, ale wciąż w gabinetach stomatologicznych stosuje się plombę amalgamatową. Jest ona natomiast zabroniona w przypadku kobiet w ciąży, karmiących oraz dzieci. Czym w takim razie jest amalgamat? Jest to plomba, która składa się z mieszanki rtęci, miedzi, cynku, cyny i srebra. Jej najbardziej rozpoznawalną cechą jest srebrzysty kolor. Obecnie najwięcej wypełnień amalgamatowych posiadają osoby starsze, ponieważ tego rodzaju plomby kiedyś były powszechnie stosowane, a teraz najczęstszym środkiem uzupełniania ubytków są plomby kompozytowe.

Jako że plomby z amalgamatu są w bardzo wielu krajach już dawno zabronione, to musiała być tego jakaś przyczyna – otóż dotyczy ona ewentualnego negatywnego wpływu składników takiej plomby na organizm ludzki. Czy w takim razie wypełnienie zęba amalgamatem jest szkodliwe? Kontrowersje wzbudza przede wszystkim jeden ze składników amalgamatu, czyli rtęć. Jest to pierwiastek, który w postaci lotnej może być szczególnie niebezpieczny dla ludzi. Jak widać jednak gołym okiem, wypełnienie amalgamatowe ma postać stałą – czy jednak mimo to może mieć niekorzystny wpływ na ludzki organizm? – Tak naprawdę nie ma no to wystarczających dowodów, ale pewne jest, że szkodliwa może być zbyt duża ekspozycja naszego organizmu na rtęć, czyli składnik plomb amalgamatowych. Jeśli rtęć przedostanie się do krwiobiegu, to może ona spowodować uszkodzenia i upośledzenia w pracy nerek i mózgu.

Do tej pory przeprowadzono liczne badania na temat tego, czy wypełnienie zęba amalgamatem może być szkodliwe – niektóre z nich potwierdziły możliwy, negatywny wpływ na organizm, a inne natomiast wykluczyły ewentualny związek. Nie da się więc jednoznacznie stwierdzić szkodliwości tego rodzaju wypełnień. Wiadomo natomiast, że rtęć w organizmie może przyczyniać się do wystąpienia niektórych chorób, w tym między innymi autoimmunologicznych, np. Parkinsona czy Alzheimera.

Czy wymieniać amalgamaty?

Jak się okazuje, amalgamat, a szczególnie jeden z jego składników, czyli rtęć, jest dość kontrowersyjnym rozwiązaniem, jeśli chodzi o metody leczenia ubytków stosowane w gabinetach stomatologicznych. Niemniej takie wypełnienie ubytków ma również swoje zalety. Okazuje się, że plomba z amalgamatu jest dużo bardziej wytrzymała, niż ta stosowana z kompozytu. Pierwsza może wytrzymać nawet 30 lat, a trwałość tej drugiej jest określana na około 10. Nic więc dziwnego, że ich posiadaczami są przede wszystkim osoby starsze. Czy w takim razie wymieniać amalgamaty? Jeśli chodzi o ich szkodliwość, to jak wcześniej zostało wspomniane, nie ma na to jednoznacznych dowodów. Natomiast można spotkać się z opinią, że plomby z amalgamatu utrudniają stomatologom dokładne ocenienie, czy z zębem nie dzieje się przypadkiem coś złego. Znacznie łatwiej ocenić stan zęba, gdy posiada on wypełnienie w jasnym kolorze – srebrzysta pomba wprost przeciwnie. Ponadto są one bardzo trwałe, więc czasami pozostają ze swoimi właścicielami długie lata, a to zawsze ryzyko, że coś może od środka dziać się z zębem. Aby dokładnie ocenić stan zęba konieczne jest najczęściej usunięcie starej plomby. Czy zatem usuwać stare wypełnienie zęba amalgamatem? Jeżeli odczuwamy jakiekolwiek dolegliwości ze strony zęba z taką plombą, to najkorzystniejszym rozwiązaniem będzie usunięcie wypełnienia, aby dokładnie określić, co się pod nim dzieje. Natomiast jeśli nie ma żadnych przesłanek, że coś się z zębem dzieje, to nie ma też konieczności, aby usuwać wypełnienie z amalgamatu i zastępować je kompozytowym. Oczywiście srebrną plombę można także wymienić ze względów estetycznych – kompozytowe są niewidoczne, ponieważ mają barwę naszych naturalnych zębów – jeśli więc jest to dla nas ważne, to można zastąpić stare amalgamatowe plomby nowymi z kompozytu – jest to jednak dodatkowy koszt.

Ile kosztuje plomba amalgamatowa?

Jak się okazuje, wypełnienie zęba amalgamatem jest nieco tańsze od plomby światłoutwardzalnej z kompozytu. Oczywiście cena zależna jest przede wszystkim od takich czynników jak wielkość ubytku, ale i tak ostateczny koszt powinien się zmieścić w przedziale od 80 do 120 złotych. Być może więc również z tego powodu wciąż stosuje się plomby amalgamatowe w gabinetach stomatologicznych, ponieważ są po prostu tańszym rozwiązaniem, co dla wielu osób ma spore znaczenie. Warto pamiętać jednak, że najbardziej istotny w tym wszystkim jest stan naszego uzębienia, czyli odpowiednia higiena, profilaktyka i regularne wizyty u dentysty – dzięki temu unikniemy konieczności uzupełniania ubytków.